کاتاراکت يا آب مروارید به كدر شدن عدسی چشم گفته مى‌شود. وقتی ما به چیزی نگاه می‌کنیم نور از مردمک چشم عبور کرده و توسط عدسی بر روی شبکیه چشم (لایه حساس به نور در پشت چشم) متمرکز می‎شود. عدسى تا سن چهل سالگی (سن شروع پیر چشمی) با تغيير شكل خود مثل دوربين اتوماتيك عمل كرده و توانايى ديدن اجسام دور و نزديك را فراهم می‌نماید. به منظور تمرکز مناسب نور بر روی شبکیه چشم، عدسی باید شفاف و انعطاف پذير باشد.

عدسى عمدتاً از آب و پروتئين ساخته شده است. با افزايش سن و تغيير تركيب عدسى، پروتئين‌ها در بعضى نقاط عدسى تجمع یافته و باعث كدورت عدسى می‌شوند. کدورت عدسی یک پدیده طبیعی و وابسته به سن بوده که بعد از چهل سالگی در تمامی افراد اتفاق می‌افتد. چشم پزشکان وقتی از واژه کاتاراکت استفاده می‌کنند که این کدورت‌ها باعث کاهش بینایی فرد شده باشد. آب مروارید یکی از شایع‌ترین دلایل كاهش دید است. هیچ دارو یا قطره‌ای برای درمان آب مروارید وجود ندارد و تنها راه برطرف كردن آن جراحی می‌باشد. بر اساس برخی مطالعات می‌توان با مصرف ویتامین C، E و افزایش مصرف انواع خاصی از سبزیجات مانند بروکلی و اسفناج از ایجاد و پیشرفت کاتاراکت جلوگیری کرد. در یک مطالعه مصرف اسفناج پخته شده دو بار در هفته، نقش محافظت کننده در برابر ایجاد و پیشرفت کاتاراکت داشته است. ژنتیک نقش مؤثری در ایجاد کاتاراکت دارد. تقریبا نیمی از موارد کاتاراکت ارثی می‌باشند.

علائم کاتاراکت

کاتاراکت وابسته به سن به‌تدریج پدیدار می‎شود. به همین علت در مراحل اولیه ایجاد کاتاراکت ممکن است فرد متوجه آن نشود. کاهش آرام حدت بینایی به خصوص برای رانندگی در شب می‌تواند بسیار خطرناک بوده و باعث تصادفات جاده ای گردد. از همین روی به همه افراد توصیه می‎شود بعد از سن چهل‌سالگی به صورت دوره‌ای و منظم به چشم پزشک مراجعه نمایند. این موضوع به‌خصوص در افرادی که به رانندگی و خلبانی اشتغال دارند اهمیت ویژه‌ای دارد.

تاری دید و کم‌نور شدن و یا کاهش درخشندگی و کیفیت رنگ اشیاء می‌تواند نشانگر ابتلا به کاتاراکت در یک یا هر دو چشم باشد. دید همراه با آب مروارید را مى‌توان به دیدن اشیاء از پشت پنجره کثیف تشبيه كرد (تصویر 1).

ادامه مطلب: آب مروارید (کاتاراکت)